Lożban/Zmiana szyku bridi
Ten artykuł należy dopracować |
W rozdziale Lożban/Koncept bridi dowiedziałeś się że kolejne obiekty (sumti) w opisywaniu relacji między nimi (selbri) zajmują na sztywno określone miejsce (x1, x2, x3, ...). Jednak Lożban pozwala w odpowiedni sposób zmienić tą kolejność.
FA
edytujPierwszy sposób na zmianę kolejności polega na przeskoczeniu na odpowiednie numery argumentów. Ta metoda pozwala Ci także cofnąć się jeżeli czegoś zapomnisz lub będziesz chciał doprecyzować. Stosujemy do tego słowa:
fa - skok na x1 fe - skok na x2 fi - skok na x3 fo - skok na x4 fu - skok na x5
Wprowadzimy więc kolejną relacje (gismu) opisująca mówienie:
tavla: x1 mówi/gada do x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4
Na przykład, chciałbyś powiedzieć, że mówisz w polskim języku i chcesz pominąć, to do kogo mówisz oraz o czym. Chcesz porostu zakomunikować, że posiadasz pewną biegłość w tym języku.
mi tavla fo lo bangrpolska Ja mówię w języku Polskim.
Normalnie po "mi" w x1 mielibyśmy (po wyminięciu selbri "tavla") x2, ale modyfikator (cmavo) "fo" powoduje przeskok na x4 czyli miejsce na język. Zadanie nie zawiera informacji do kogo mówisz ani o czym.
Po skoku na argument i jego podaniu, następny argument będzie miał numer o jeden większy .tzn jeśli skoczysz na argument xn to następny argument po xn będzie miał numer xn+1
znaczy to samo co:
fe do tavla ti fa mi x2 x3 x1 [skok na x2] ty relacja mówienia (teraz po x2 jest x3) to [skok na x1] Ja Do Ciebie o tym mówię.
Jeżeli teraz rozwiążemy to zdanie (bridi) uzyskamy:
mi tavla do ti Mówię do Ciebie o tym.
Inne przykłady:
mi tavla fi ti fe do Mówię o tym do Ciebie. fe do fa mi tavla fe ti Do Ciebie (ja) o tym mówię. fe do ti tavla fa mi Do Ciebie o tym mówię. fe ti tavla fe do fa mi O tym do Ciebie mówię. tavla do ti fa mi Mówi do ciebie o tym, ja.
SE
edytujKolejną metodą jest modyfikacja relacji (selbri) poprzez zamianę kolejności jej argumentów (sumti). Wykorzystujemy do tego następujące słowa:
se - zamienia sumti x1 i x2 te - zamienia sumti x1 i x3 ve - zamienia sumti x1 i x4 xe - zamienia sumti x1 i x5
Stawiamy je przed predykatem (selbri) dzięki czemu powstaje nowe selbri z odpowiednio zamienionymi argumentami. Na przykład po zmodyfikowaniu relacji "tavla" słowem "se" otrzymujemy:
se tavla: Do x1 mówi/gada x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4
Na przykładzie:
mi se tavla do ti Do mnie mówisz o tym.
Co znaczy to samo co
do tavla mi ti Ty mówisz do mnie o tym.
Analogicznie "te tavla":
mi te tavla do ti O mnie mówi Do Ciebie to.
Czyli:
ti tavla do mi To mówi do Ciebie o mnie.