Wikipedysta:Krzysiu Jarzyna/Geografia Polski/Terytorium/Wody

Wody Polski

Oszczędzajmy wodę !

Beztroska w gospodarowaniu wodą doprowadziła do wielkiego zanieczyszczenia rzek i jezior. Wciąż wielu Polaków, nie ma wykształconego poczucia konieczności oszczędzania wody. Zużywamy więcej wody niż mieszkańcy zachodu, co wcale nie przekłada się na zwiększoną dbałość o higienę. Zgodnie z raportem o stanie środowiska za lata 1996 - 2001 w polskiej sieci komunalnej aż 1/4 zużytej wody jest tracona, powodami takiej sytuacji są różnego rodzaju przecieki rur, złącz, jak również tzw. cieknące krany.

Sieć hydrograficzna Polski.

Przykładem konieczności oszczędzania wody w UE były bardzo wyraźnie skutki suszy panującej w 2005 r. na południu Europy. Rządy wystąpiły do mieszkańców z prośbą o racjonalne używanie wody, w tym ograniczenie kąpieli.

Przykładem problemów z utratą wody mogą być magistrale główne takie, jak obecnie zastępowanej nową magistrali w Szczecinie. Pracownicy opiekujący się rurą przyznają, że przecieka, a z niektórych przecieków nawet nie zdają sobie sprawy [1]. Oznacza to poważne straty czystej wody "uciekającej" do gruntu.

Innym przykładem nieracjonalnego gospodarowania wody może być Lwów, w którym są okresy racjonowania wody w sieci miejskiej - czasami w lecie woda jest dostępna jedynie przez kilka godzin dziennie rano i wieczorem. Jednocześnie na ulicach miasta można spotkać polewaczki

Cieknące krany

W budynkach komunalnych instaluje się liczniki indywidualne oraz zbiorowe. Różnica pomiędzy licznikami indywidualnymi a licznikiem całego bloku to straty spowodowane przez kapiące krany czy osoby blokujące liczniki. Różnica doliczana jest do kosztów m3 wody, koszt metra sześciennego potrafi wahać się w zależności od budynku nawet o kilkaset procent 3,5 - 8 PLN.

Światowy dzień wody

ŚWIATOWY DZIEŃ WODY 2005 22 marca 2005 "WODA DLA ŻYCIA"

Więcej info: http://www.epce.org.pl/pl/woda/dzien_wody.htm

Uwarunkowanie hydrograficzne

Teren Polski, biorąc pod uwagę uwarunkowania hydrograficzne, leży w zlewisku 3 mórz:

• Morza Bałtyckiego - 99,7%:
  • dorzecze Wisły - 55,7%;
  • dorzecze Odry - 33,9%;
  • rzeki pobrzeża bałtyckiego - 9,3%;
  • dorzecze Niemna - 0,8%;
• Morza Czarnego:
  • dorzecze Dunaju (Orawa)
  • dorzecze Dniestru;
• Morza Północnego:
  • dorzecze Łaby (Izera, Orlica).

Największe rzeki

Występuje asymetryczność dopływów Wisły i Odry. Ich lewe dorzecza są krótsze i mniej obfite w wodę w stosunku do dopływów prawych: Wisła - 27:73, Odra - 30:70. Jest to związane z nachyleniem powierzchni w kierunku północno-zachodnim oraz z rozwojem rzeźby terenu w trzeciorzędzie i czwartorzędzie.

Ujście Wisły ma charakter deltowy, natomiast Odra uchodzi w postaci estuarium.

Gęstość sieci rzecznej

Gęstość sieci rzecznej w Polsce jest dość znaczna, lecz nieregularna. O znacznej gęstości w Karpatach i Sudetach (duże opady na słabo przepuszczalne podłoże o urozmaiconej rzeźbie), czterokrotnie rzadsza na wyżynach (znaczne przechodzenie wody w podłoże oraz głęboko zalegające wody gruntowe). Na terenach nizinnych gęsta sieć rzek występuje w okolicach o słabo przepuszczalnym podłożu.

Zasilanie rzek w Polsce jest śnieżno-deszczowe, z rzadszym zasileniem z dopływających wód podziemnych.

Występują dwa wysokie stany wód: na wiosnę, luty-kwiecień - w okresie zanikania pokrywy śnieżnej oraz latem, czerwiec-lipiec - podczas intensywnych opadów w górach. Stany wód najniższe mają miejsce wczesną jesienią. Na wybrzeżu Bałtyku wysokie stany wód spowodowane są spiętrzaniem wód morskich przez sztormy.

Rzeki w Polsce w zimie zamarzają. Na zachodzie Polski na około miesiąc, w centrum i na wschodzie na około 3 miesiące. Występuje zjawisko późniejszego zanikania pokrywy lodowej na północy niż na południu co sprzyja powstawaniu powodzi zatorowych.

Występuje zmienność stanu wód w rzekach. Najmniejsza amplituda wahań stanów wody mają rzeki pojezierzy, a największe większe rzeki górskie np. Dunajec 9-10 m. W Polsce 20% wód narażonych jest na erozję.

Sztuczne zbiorniki

W Polsce istnieje 98 sztucznych zbiorników wodnych (stan na 1994) o pojemności powyżej 1 hm³. Spośród nich blisko połowę uruchomiono przed II wojną światową, w tym najstarszy zbiornik wodny na obszarze Polski - zbiornik Mylof 1848 na Brdzie.

Poniższa lista przedstawia ważniejsze polskie zbiorniki wodne ułożone w podziale na dorzecze Wisły i Odry. W każdym z nich najpierw wymieniane są zbiorniki powstałe na głównej rzece, a później w kolejności, w jakiej uchodzą do niej rzeki, na których powstały zbiorniki.

Uwaga: potocznie przyjęło się nazywać sztuczne zbiorniki wodne jeziorami, choć nazwa ta zarezerwowana jest dla naturalnych zbiorników wodnych. Tutaj przyjęto używane powszechnie nazwy, które stosuje m.in. PPWK.

Tabele

Największe jeziora

Jezioro	Dorzecze	Powierzchnia (km²)	Największa głębokość (m)	Wzniesienie m n.p.m.
Śniardwy	Pisa (rzeka)	113,8	23,4	116,1
Mamry	Węgorapa	104,4	43,8	116,2
Łebsko	Łeba (rzeka)	71,4	6,3	0,3
Dąbie	u ujścia Odry	56	4,2	0,1
Miedwie	Płonia	35,3	43,8	14,1
Jeziorak	Drwęca	34,6	12	99,5
Niegocin	Pisa (rzeka)	26	39,7	116,2
Gardno	Łupawa	24,7	2,6	0,3
Jamno	Morze Bałtyckie	22,4	3,9	0,1
Wigry	Czarna Hańcza	21,9	73	131,9
Gopło	Noteć	21,8	16,6	76,9
Drawsko	Drawa (dopływ Noteci)	19,6	79,7	128,4
Roś	Pisa (rzeka)	18,9	31,8	115,4
Wielimie	Gwda	18,7	5,5	132,7
Tałty	Pisa (rzeka)	18,4	50,8	116,1
Jezioro Nidzkie	Pisa (rzeka)	18,3	23,7	117,7
Bukowo	Grabowa	17,5	2,8	0,1

Największe rzeki i kanały, oraz ich dopływy

Wypadałoby znać największe polskie rzeki wraz z dopływami =) :

Nazwa rzeki	Długość	Dopływ	Dorzecze (w km²)
Augustowski (kanał)
Barycz	139	pr.dop. Odry	5 526
Biebrza	165	pr.dop. Narwii	7 051
Bóbr	270	lw.dop. Odry	5 882
Brda	238	lw.dop. Wisły	4 634
Dunajec	247	pr.dop. Wisły	6 804
Drawna
Elbląski (kanał)
Gliwicki (kanał)
Gwda
Hańcza
Łeba
Łyna
Narew	484	pr.dop. Wisły	75 200
Noteć	480	pr.dop. Warty	17 000
Nysa Kłodzka	182	lw.dop. Odry	4 565
Obra	253	lw.dop. Warty	2 813
Odra	854	dop. Bałtyku	118 860
Parsęta
Pilica	342	lw.dop. Wisły	9 245
Pisa	142	pr.dop. Narwii	4 500
Prosna	217	lw.dop.Warty	4 925
Rega
San	443	pr.dop. Wisły	16 861
Skawa	96	pr.dop. Wisły	1 160
Skrwa
Soła
Słupia	138,6		1623
Ślęża	79	lw.dop. Odry
Warta	762	pr.dop. Odry	53 700
Wda	210	lw. dop. Wisły	2345
Widawa	110	pr.dop. Odry	1 716
Widawka	96	pr.dop. Warty	2 385
Wieprz	303	pr.dop. Wisły	10 400
Wieprzyca
Wisła	1047	dop. Bałtyku	194 424
Wisłok	220	lw.dop. Sanu	3 540
Wisłoka	164	pr.dop. Wisły	4 110
Wkra	249	dop. Narwi	5 300