Chiński/Podstawy/Lekcja 3

Wprowadzenie do partykuł

W języku chińskim powszechnie i często używa się partykuł do modyfikacji znaczenia znaku czy zdania. Ponieważ w języku tym nie ma odmian czy czasów, znajomość partykuł jest podstawą do rozumienia zarówno pisanego jak i mówionego chińskiego. Poniżej znajdziesz niektóre z podstawowych partykuł używanych w codziennej chińszczyźnie.

Partykuła de (bái sháo de)

Chyba najczęściej używaną partykułą w języku chińskim jest 的 (de), które określa przynależność. Jest odpowiednikiem polskiego dopełniacza danego rzeczownika.

Przykład: 那 是 我 的 房间。 Nà shì wŏ de fángjiān. To jest mój pokój.
Uwaga: shì znaczy "być".

Partykuła le/liăo

Partykuła dokonania Partykuła 了 używana jest głównie do określania dokonania akcji (czas dokonany).

Przykład: 他 走 了。 Tā zŏu le. On odszedł.
"Le" użyto tutaj do modyfikacji 走 (zŏu, iść) w formę dokonaną, czyli akcję, która się już zakończyła.

了 może także służyć do wyrażania trybu rozkazującego.
Przykład: 别 再 打扰 我 了! Bié zài dărăo wŏ le! Nie przeszkadzaj mi znowu!
W tym przykładzie le użyte jest w połączeniu z bié ("nie rób") do stworzenia rozkazu, polecenia. Uwaga: Większość rozkazów nie jest tworzona z użyciem tej konstrukcji.

了 odczytane jako liăo (wariant homograficzny) może być użyte do określania zdolności podmiotu w robieniu czegoś.

Przykład: 我 实在 吃 不 了 了。 Wŏ shízài chī bù liăo le. Nie mogę zjeść nic więcej.
Na pierwszy rzut oka zdanie to może być trochę mylace ze względu na dwukrotne wystapienie partykuły 了 jedna obok drugiej. Jednakże pierwsze 了 odczytujemy jako liăo ze względu na jej położenie (para bù + le nie istnieje). A więc, liăo słuzy do określenia możliwości dalszego jedzenia a le podkreśla wypowiedź.

Partykuła zhe/zháo

Trzeba napisac jak wyglada ta partykuła

Partykuła zhe/zháo jest także często spotykana. Zhe dodane przed znakiem (tworzy wtedy przyimek) określa akcję jako trwającą.

Przykład: 他 睡着觉 时 有人 敲门。 Tā shuìzhe jiào shí yŏurén qiāomén. Podzas kiedy spał, ktoś zapukał do drzwi.

Dodatkowo zháo używa się do określania akcji już wykonanych.

Przykład: 我 终於 把 东西 买 着 了! Wŏ zhōngyú bă dōngxī măi zháo le. W końcu udało mi się kupić tę rzecz!
Konstrukcja bă (rzeczownik) (orzeczenie) zháo (le) jest w szczególności bardzo pomocna.