Niemiecki/Gramatyka/Deklinacja przymiotników

Spis treści

Deklinacja przymiotników (Deklination der Adjektive)

edytuj
  • Kategoria niemieckiego przymiotnika nie jest identyczna z kategorią przymiotnika w języku polskim:
  • Spośród trzech możliwych sposobów użycia niemieckiego przymiotnika (w funkcji przydawkowej (attributiv), orzecznikowej (prädikativ) lub przysłówkowej (adverbial)) tylko przymiotniki użyte w funkcji przydawkowej mają te same cechy jak przymiotniki w języku polskim, tzn. są deklinowane (otrzymują końcówki fleksyjne w zależności od rodzaju (Genus), liczby (Numerus) oraz przypadku (Kasus) określanego przez nie rzeczownika)[1].
  • Podsumowując:
  • Przymiotnik niemiecki użyty w funkcji przydawkowej (attributiv) zarówno w języku niemieckim jak i polskim jest odmieniany.
  • np. eine leckere Suppesmaczna zupa
  • Przymiotnik niemiecki użyty w funkcji orzecznikowej (prädikativ) w języku niemieckim nie jest odmieniany, a w języku polskim tak.
  • np. die Suppe ist leckerta zupa jest smaczna
  • Przymiotnik niemiecki użyty w funkcji przysłówkowej (adverbial) zarówno w języku niemieckim jak i polskim nie jest odmieniany, tzn. tak użyty przymiotnik niemiecki jest w języku polskim przysłówkiem.
  • eine lecker gekochte Suppesmacznie ugotowana zupa
  • Jeżeli więc przymiotnik niemiecki jest użyty w funkcji przydawkowej (attributiv) oraz należy do grupy przymiotników odmiennych, to odmienia się wg:
  • deklinacji mocnej (starke Flexion), jeżeli występuje
  • bez rodzajnika
  • z zaimkiem wskazującym w Gen. dessen, derer, denen
  • deklinacji słabej (schwache Flexion), jeżeli występuje
  • z rodzajnikiem określonym (der, die, das itp.) lub
  • z zaimkiem wskazującym (dieser, diese, dieses; jener, jene, jenes ...)[2] (oprócz zaimków wskazujących w Gen. dieser, diese, dieses)
  • deklinacji mieszanej (gemischte Flexion), jeżeli występuje
  • z rodzajnikiem nieokreślonym (ein, eine),
  • z zaimkiem nieokreślonym (ein, kein itp.) albo
  • z zaimkiem dzierżawczym (mein, dein, sein itp.)
deklinacja mocna (starke Flexion)
lp (Singular) lm (Plural)
m f n m, f, n
Nom. -er -e -es -e
Gen. -en -er -en -er
Dat. -em -er -em -en
Akk. -en -e -es -e
deklinacja słaba (schwache Flexion)
lp (Singular) lm (Plural)
m f n m, f, n
Nom. -e -e -e -en
Gen. -en -en -en -en
Dat. -en -en -en -en
Akk. -en -e -e -en
deklinacja mieszana (gemischte Flexion)
lp (Singular) lm (Plural)
m f n m, f, n
Nom. -er -e -es -en
Gen. -en -en -en -en
Dat. -en -en -en -en
Akk. -en -e -es -en
  1. Wahrig, Richtiges Deutsch leicht gemacht, wissenmedia GmbH, Gütersloh 2009, s. 352: "In prädikativer und adverbialer Funktion bleibt das Adjektiv immer unflektiert."
  2. Duden online, Starke oder schwache Deklination nach Demonstrativ- und Possessivpronomen?, dostęp 23.02.2023