Zgnilec europejski, kiślica, EFB, European foulbrood

edytuj

Etiologia

edytuj

Zgnilec europejski jest zaraźliwą i ciężką do leczenia chorobą bakteryjną czerwiu. Wywołuje go zaliczana do ziarniaków bakteria Melissococcus plutonius.

Objawy zgnilca amerykańskiego

edytuj

Bakterie zgnilca europejskiego porażają czerw i powodują jego zamieranie po ok. 4 dniach. Początkowo gnijąca w niezasklepionej komórce larwa ma barwę brązowo-żółtawą, później brązową. Powłoka larwy jest twarda. Po naciśnięciu pęka, a z wnętrza wydobywa się żółta maź. Z czasem powłoka zapada się, aż w końcu zamarła larwa ulega zasuszeniu. Jeżeli larwa zamarła w zasklepionej już komórce, to takie komórki robią się dziurawe. Larwy, które zdołały jeszcze osiągnąć stadium larwy wyprostowanej wydalają silnie zakaźny kał. Przetrwalniki bakterii są roznoszone przez pszczoły karmicielki i opiekunki do komórek zawierających pokarm, przez który zarażają się kolejne larwy. Chorobie towarzyszy często skisły zapach.

Zapobieganie i leczenie

edytuj

Zgnilec europejski nie jest tak groźny jak zgnilec amerykański i z reguły nie powoduje zagłady całej rodziny pszczelej.

Podobieństwo z innymi chorobami

edytuj

Objawy kiślicy dla niedoświadczonego pszczelarza nie są łatwe do stwierdzenia.

Historia

edytuj

Patogen zgnilca europejskiego został odkryty w XX wieku w Europie, później niż patogen zgnilca amerykańskiego[1]. Długi czas nie było jasne, co jest przyczyną zgnilca europejskiego. Początkowo przypuszczano, że chorobę powoduje Paenibacillus alvei lub Streptococcus faecalis, ponieważ te bakterie znajdowano w larwach porażonych chorobą. Ich obecność nie jest jednak przyczyną choroby, a jej skutkiem, jako że są to bakterie saprotroficzne biorące udział w rozkładzie martwych organizmów.

Bibliografia

edytuj
  1. Broszura z okazji 100-lecia Centrum Pszczelarstwa w Liebefeld 1907-2007