Pszczelarstwo/Rasy/Apis mellifera carnica


Pszczoła kraińska, krajeńska, krainka (Apis mellifera carnica)

edytuj
Charakterystyka
Zachowanie
łagodność łagodna[1]
nierojliwość rojliwa[1]
wydajność miodowa
rozwój wiosenny bardzo szybki[1][2]
zimotrwałość bardzo dobra, przystosowana do warunków Polski[1]
wrażliwa na zimno[2]
odporność na choroby odporna na choroby czerwiu[1]
zachowania higieniczne
trzymanie się plastra
zużycie pokarmu
budowanie plastrów
ograniczanie czerwienia tak
zalewanie gniazda miodem tak
Wykorzystanie pożytku
ogólnie dobre[1]
pożytek wczesny bardzo dobre[2]
pożytek późny dobre[1]
gromadzenie pyłku
kitowanie
Cechy morfologiczne
ubarwienie szare
indeks kubitalny 2,4 - 3,0 (wysoki)
długość języczka
pierścienie filcowe szerokie
włoski krótkie

Występowanie

edytuj
 
Apis mellifera carnica'

Krainka pochodzi z Europy Południowo-Wschodniej. Po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia pszczoły kraińskie przekroczyły Bałkan i zadomowiły się również na terenach na południe od Alp.[2] Do Europy Środkowej i do Polski sprowadzono ją z Austrii na przełomie XIX i XX wieku. W ciągu następnych stu lat wyparła ona prawie całkowicie naturalnie występujące w Europie Środkowej pszczoły z gatunku Apis mellifera mellifera.


Charakterystyka

edytuj

Pszczoły kraińska charakteryzuje się szarym ubarwieniem ze względu na gęste, choć krótkie, szare włoski pokrywające jej ciemny pancerz. Wśród rodzin pszczół krainek często zdarzają się jednak rozjaśnienia barwy tergitów odwłokowych. Pierścienie (rąbki) filcowe krainki są szerokie. Jest szczuplejsza od pszczoły środkowoeuropejskiej (A. m. mellifera). Ważną cechą przy ustalaniu przynależności pszczół do rasy kraińskiej jest również wysoki indeks kubitalny. U naturalnie żyjących pszczół kraińskich wynosi on od 2,4 w górę, a u linii hodowlanych nierzadko od 3,0 i więcej.[3]

Robotnice pszczoły krajeńskiej mają genetycznie predyspozycje do dłuższej żywotności w porównaniu z pszczołą włoską czy kaukaską.[4]

Linie hodowlane

edytuj
  • Niemcy
  • Bukovsek (Buko) - szwajcarska linia krainki, pochodząca ze Słowenii. Wg hodowców charakteryzuje się wczesnym i długotrwałym, ale niezbyt burzliwym rozwojem. Mało rojliwa. Nadaje się zarówno do mniejszych uli jak i do uli wielokorpusowych. Ponieważ niezwykle chętnie buduje, wymaga obszernych skrzynek, a w mniejszych trzeba jej zapewnić możliwość budowania nowych plastrów.[5]
  • Celle - linia hodowana w Instytucie Pszczelarskim w Celle od roku 1961. Pochodzi od sprowadzonej do Instytutu matki pszczelej linii Troiseck, którą sparowano z trutniami pochodzącymi z hodowli pszczelarza Wirsinga. W ciągu kolejnych lat prowadzono krzyżówki z materiałem hodowlanym z Lunz. W roku 1973 dodany został materiał ze Słowenii (hodowca Bukovsek). Unasienianie naturalne odbywa się na należącym do Instytutu trutowisku na Neuwerk. Wypracowano ok. 15 podlinii tej pszczoły (C1, ...). Praca hodowlana koncentruje się na łagodności, trzymaniu się plastrów, małej rojliwości i higienie czerwiu.
  • Linia C1 - została utworzona przez hodowcę dr. Wurma w ciągu wielu lat pracy hodowlanej. Wiosną rozwija się wcześnie i bardzo szybko. Nie jest zbyt rojliwa. Nadaje się tylko do obszernych uli, w mniejszych już wiosną rodziny trzeba by dzielić.[5]
  • Peschetz - największą siłę osiąga dopiero w połowie czerwca. Jest pszczołą szczególnie nadająca się na późniejsze pożytki.[5]
  • Sklenar] - jej twórcą był Guido Sklenar. Począwszy od roku 1890 próbował rozmnożyć rodzinę pszczelą, która w pasiece wyróżniała się spośród innych: dawała najwięcej miodu, wzorowo zimowała (w tym czasie nie było jeszcze problemu warrozy!), była wzorowo spokojna i nie roiła się. Jedynie nadmierne kitowanie nie było wzorowe. Ul, w którym żyła ta rodzina, nosił numer 47 i dlatego Sklenar nazwał swoją linię "Stamm 47". Matki pochodzące z tej rodziny zostały umieszczone we wszystkich ulach w pasiece i obdarował nimi pszczelarzy w sąsiedztwie, dzięki czemu stworzył pewien rodzaj naturalnego trutowiska.
  • Troiseck - charakteryzuje się wczesnym, burzliwym rozwojem i skłonnością do tworzenia rojów.[5]

Bibliografia

edytuj

[1] [2] [3] [4] [5] }}

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Bornus et al., Encyklopedia Pszczelarska, PWRiL, Warszawa 1989
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Neuhold, M., Die Bienen-Hausapotheke: 100 ausgewählte Rezepte zum Selbermachen, 2006
  3. 3,0 3,1 Związek Pszczelarzy Szlezwiku-Holsztyna i Hamburga, Indeks kubitalny (w jęz. niem.), 2006
  4. 4,0 4,1 Imdorf, A., Ruoff, K., Fluri, P., Volksentwicklung bei der Honigbiene Forschungsanstalt Agroscope Liebefeld-Posieux ALP, Szwajcaria, 2009
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Imkerei Fam. Zach , dostęp 23.02.2019