Wikijunior:Układ Słoneczny/Haumea

Układ Słoneczny

Wstęp
Nasz Układ Słoneczny


Słońce

Merkury
Wenus
Ziemia
Księżyc
Mars

Pas planetoid
Ceres

Jowisz
Saturn
Uran
Neptun

Komety
Pas Kuipera
Pluton
Haumea
Makemake
Eris
Obłok Oorta
Heliosfera


Słowniczek
Obserwacje


Haumea jest planetą karłowatą. Należy do Pasa Kuipera – pierścienia kometopodobnych brył i planetoid rozciągającego się poza orbitą Neptuna.

W 2004 roku zaabsorbowała ją grupa astronomów z kalifornijskiego obserwatorium Mount Palomar, ale w 2005 roku znalazła ją inna grupa, z Obserwatorium Sierra Nevada w Hiszpanii, i ta druga grupa wcześniej ogłosiła swoje odkrycie.

Jak duża jest Haumea?

edytuj

Wydaje się, że Haumea nie jest kulą, ale jest nieco wydłużona i ma wymiary mniej więcej 2000×1500×1000 km.

Jak wygląda jej powierzchnia?

edytuj

Średnia temperatura na jej powierzchni wynosi poniżej 50 stopni powyżej zera bezwzględnego (najniższej możliwej temperatury we Wszechświecie), czyli mniej niż -223 stopnie Celsjusza.

Jak długo trwa dzień i rok na tej planecie?

edytuj
 
Wizja artystyczna Haumei i jej księżyców. Tak autor ilustracji wyobraża sobie te ciała.

Okres obiegu Haumei dookoła Słońca wynosi trochę ponad 280 ziemskich lat.

Wydaje się, że Haumea obraca się wokół własnej osi w ciągu mniej niż 4 godzin. To szybciej niż jakiekolwiek ciało w Układzie Słonecznym, które ma więcej niż 100 km.

Z czego jest zbudowana?

edytuj

Na powierzchni Haumei wykryto zwykły, krystaliczny lód. Uczeni uważają, że to dziwne, gdyż jest tam tak zimno, że woda powinna zastygnąć w ciało amorficzne, takie jak szkło.

Jak silne jest przyciąganie Haumei?

edytuj

Przyciąganie na Haumei jest około 20 razy słabsze, niż na Ziemi.

Jakie są jej księżyce?

edytuj

W 2005 zaobserwowano dwa księżyce Haumei, nazywane dziś Hi'iaka i Namaka.

Od czego pochodzi jej nazwa?

edytuj

Haumea to imię bogini-matki z wierzeń Hawajczyków. Hiʻiaka i Nāmaka to dwie z jej córek.

Obserwatorzy z Mount Palomar odkryli ciało, które dziś nazywamy Haumeą, 28 grudnia – wkrótce po Bożym Narodzeniu. Dlatego nieoficjalnie nazywali je Santa, czyli po angielsku „Święty Mikołaj”. Jego księżyce nazywali od imion reniferów Rudolph i Blitzen.