Ekoogrodnictwo/Rośliny użytkowe/Ziemniak
Ziemniak | |
Wymagania środowiskowe | |
Wymagania glebowe: | średnie |
Wymagania cieplne: | wysokie, optimum wzrostu to 20-25°C |
Wrażliwość na temperaturę: | średnia wytrzymałość |
Wymagania wodne: | wczesne odmiany wymagające; późne mało wymagające |
Nazwa systematyczna | |
Solanum tuberosum | |
Inne nazwy | |
kartofel | |
Systematyka Wikispecies | |
Galeria Wikimedia Commons |
Uprawa
edytujPrzy uprawie zagonowej wykorzystujemy powierzchnie o szerokości 1,5 metra. Jesienią nawozimy kompostem i/lub rozłożonym obornikiem, mączką z rogów, krwi i kości po czym ściółkujemy, gdyż ziemniaki uwielbiają glebę pulchną. Po posadzeniu ziemniaki wymagają jeszcze kilkakrotnego obredlenia (co 2-3 tygodnie), tak aby bruzda miała głębokość około 15-20 cm, w tym zaraz po wzejściu kiełków, mogą jednak rosnąć także na płaskich powierzchniach, jeżeli gleba jest pulchna i uprawiamy rośliny współrzędne.
Chwasty należy regularnie usuwać zaraz po skiełkowaniu. Ziemniaki wymagają podlewania tylko na glebach piaszczystych przy długich okresach suszy.
Redliny robi się co 40-50 cm, lub co 75 cm, jeżeli pomiędzy nimi uprawiamy rośliny współrzędne.
Siew/sadzenie
edytujDo sadzenia wybiera się bulwy średniej wielkości o masie około 60-80g. Sadzeniaki podkiełkowuje się w widnym pomieszczeniu o temperaturze większej niż 12°C (najlepiej 15°C) i wilgotności około 90%; ażurowe skrzynki wypełnione wilgotną mieszanką kompostu, obornika bydlęcego i piasku z sadzeniakami ustawia się na około 6 tygodni przed planowanym wysadzeniem - po tym czasie powinny mieć one kiełki o długości około 2 cm.
Do sadzenia przystępuje się w zależności od pogody w pierwszej lub drugiej dekadzie kwietnia (a w łagodnych regionach nawet z końcem marca, natomiast w zimniejszych dopiero w maju - temp. gleby powinna wynosić około 7°C) umieszczając bulwy na głębokości około 5-6 cm tak, że wierzchołek bulwy znajduje się 1-2 cm pod powierzchnią gleby. Bulwy sadzimy w rozstawie 30-40x40-50 cm i możemy przykryć je dojrzałym kompostem. Nie kroimy sadzeniaków, gdyż mogą być bardziej podatne na choroby i szkodniki. Na obsadzenie 10 m² wystarcza około 2-3 kg bulw.
Wskazówki biologiczne
edytujZiemniaki pozostawiają glebę pulchną i odchwaszczoną. Poplonem dla ziemniaków może być jarmuż, brukselka, endywia lub kapusta pekińska.
Zapobiegawczo przeciwko chorobom grzybowym stosuje się odwar ze skrzypu. Stonkę ziemniaczaną najlepiej wcześnie wyzbierać.
Roślinami współrzędnymi mogą być szpinak i łoboda, których pozostałości wykorzystujemy jako ściółkę oraz fasola, kapusta, chrzan, aksamitka, kminek oraz koper, dobrze wpływający na aromat bulw.
Złymi sąsiadami do uprawy są natomiast pomidory, ogórki, selery i słoneczniki.
Nasturcji, nagietku czy czosnku można użyć jako obwódki dla zagonów z ziemniakami gdyż zwalczają one ich szkodniki.
Zbiór
edytujOdmiany wczesne można zbierać po 60-70 dniach gdy zakwitną. W praktyce oznacza to pierwszy zbiór w połowie czerwca, lub przy zastosowaniu osłon już w końcu maja, małych, około 3 cm średnicy bulw. Podbiera się wtedy pojedyncze bulwy, po czym ponownie formuje redlinę. Gdy bulwy osiągną 4-5 cm średnicy można już wykopywać całe rośliny.
Późne odmiany zbiera się po zwiędnięciu pędów od sierpnia do września. Przechowuje się je w przewiewnym i trochę wilgotnym pomieszczeniu o temperaturze 7-8°C, koniecznie w ciemności gdyż w świetle w bulwach wytwarza się szkodliwa solanina.
Uwaga!
|
Odmiany
edytuj- bardzo wczesne:
- Aster
- Drop
- Frezja
- Irys
- Koral
- Orlik
- wczesne:
- Aksamitka
- Cykada
- Jaśmin
- Lotos
- Perkoz