Pszczelarstwo/Pasieka/Sierpień

Sierpień w pasiece

Pszczoły na słoneczniku

W większości pasiek, w których nie ma pożytku z wrzosu ani ze spadzi, wirowanie miodu zostało zakończone praktycznie już w lipcu. Lipiec i sierpień są miesiącami, które decydują o zimowli i kondycji rodzin na przyszłą wiosnę. Prace w pasiece koncentrują się teraz na zakarmianiu rodzin przed zimą i na walce z warrozą. Znaczne porażenie warrozą w tym okresie powoduje wygryzanie się osłabionych pszczół zimowych.

Rozwój rodziny pszczelej w sierpniu

W rodzinach pszczelich trwa teraz intensywny wychów pszczół zimowych. Uważny pszczelarz zauważy krążące przed ulami nieco większe pszczoły, które nie latają po nektar i pyłek - są to właśnie pszczoły zimowe, które nie biorą udziału w aktualnych obowiązkach rodziny pszczelej, a jedynie gromadzą siły na główne zadanie i cel ich życia - wychów młodego pokolenia na przyszłą wiosnę.

Z uli wypędzane są ostatnie trutnie, które jesienią, zimą i na przedwiośniu nie są pszczołom potrzebne. Jedynie rzadko można w sierpniu napotkać jeszcze pielęgnowane komórki z trutniami. W większości rodzin gniazdo stanowi zwarta powierzchnia czerwiu wyłącznie z larwami robotnic.

Podczas przeglądów należy zwrócić uwagę na wygląd gniazda. Rozstrzelony czerw może być oznaką wadliwości królowej lub wskazówką pojawienia się chorób, np. zgnilca amerykańskiego, grzybicy wapiennej lub choroby woreczkowej czerwiu, szczególnie gdy widoczne są starsze komórki z niewygryzionymi, zamarłymi larwami.

Duży wpływ na stan pszczół mają warunki atmosferyczne panujące na zewnątrz. Niekorzystna - zimna i deszczowa lub bardzo gorąca i sucha - pogoda może spowodować brak pokarmu i zahamowanie, a w drastycznych przypadkach nawet zaprzestanie czerwienia. W przypadku braku pokarmu należy koniecznie nakarmić pszczoły!

Przygotowanie rodzin pszczelich do zimowli

Późnym latem pszczelarz rozpoczyna przygotowanie rodzin pszczelich do zimowli. Przygotowując gniazda do zimy należy usunąć z nich ramki z ciemnymi lub źle odbudowanymi plastry i przeznaczyć je do wytopienia. Zwróćmy też uwagę, że pszczoły nie zaakceptują już teraz plastrów nieczerwionych w obrębie gniazda.

Przechowywanie odwirowanych ramek

Okres po zakończeniu miodobrania doskonale nadaje się do przeglądu odwirowanych ramek i przygotowanie dla nich magazynu zimowego. Ramki z ciemnymi plastrami należy przetopić. Również połamane i nieforemne plastry najlepiej jest przetopić, nawet jeżeli znajdują się w nich resztki miodu. Jasne ramki przydadzą się wiosną do początkowego poszerzania gniazd, ale do tego czasu trzeba je umiejętnie przechować, tak by nie zniszczyła ich motylica, czyli larwy barciaka większego lub mniejszego ani myszy, ryjówki lub nornice. Ramki najlepiej byłoby przechowywać w chłodnym pomieszczeniu (do 8°C). Powinny być przechowywane sucho i szczelnie, ale przewiewnie. Dobrym miejscem na ramki są też puste korpusy ulowe ustawione w wieżę i dokładnie przykryte. Ustawienie korpusów jeden na drugim tworzy w nich komin powietrzny, w którym motylica nie mogą się rozwijać. Na wierzch ramek dobrze jest postawić otwarte naczynie ze szmatką nasączoną lodowatym kwasem octowym (ok. 200 ml). Opary kwasu niszczą larwy barciaków i odstraszają myszy. Do nastania mrozów co 2-3 tygodnie należy uzupełniać parujący kwas. Można je również spryskać środkiem zawierającym Bacillus thuringiensis.

Problemem dla wielu pszczelarzy jest przede wszystkim przechowywanie odwirowanych ramek z plastrami miodowymi, które nie są zupełnie suche. Przestrzegając pewnych zasad można podać je pszczołom do "wylizania":

• ramki z wilgotnymi plastrami podawać tylko silnym rodzinom, które nie ulegną potencjalnym rabusiom
• z górnego korpusu wybranego ula odgiąć część folii lub usunąć część beleczek, zależnie od systemu
• na tak przygotowany górny korpus ustawić najpierw dodatkowy pusty korpus, a na nim korpus z odwirowanymi ramkami
• po ok. dwóch dniach pszczoły powinny oczyścić wilgotne plastry z resztek miodu i będzie można je przenieść do magazynu zimowego

Prace te trzeba przeprowadzać sprawnie i szybko, najlepiej wieczorem, ponieważ pszczoły prawie natychmiast wyczują zapach miodu w przenoszonych po pasiece plastrach i rozpocznie się rabunek. W żadnym wypadku nie należy zostawiać ramek z odwirowanymi plastrami na zewnątrz lub otwartych pomieszczeniach, do których pszczoły mają dostęp.

Zwalczanie warrozy w sierpniu

Wraz z zakończeniem miodobrania i pierwszym zakarmieniem rodzin nadeszła pora na przeprowadzenie zabiegów zwalczających warrozę. Dobrą praktyką jest kontrola skuteczności zabiegów, która w obrębie jednej pasieki może się w poszczególnych rodzinach znacznie różnić. Ponadto martwe pasożyty spadające na wkładki dennicowe to osobniki, które znajdowały się na dorosłych pszczołach, natomiast zdecydowana większość z nich znajduje się ciągle jeszcze w komórkach z larwami.

Stosując kwas mrówkowy lub preparaty zawierające tymol trzeba wziąć pod uwagę, że zimna i wilgotna aura zmniejsza ich działanie, ponieważ w takich warunkach dawka odparowanej substancji jest niewielka.